Geografija Rumunije
Veliki deo granice Rumunije sa Srbijom i Bugarskom čini reka Dunav. U Dunav se takođe uliva i Prut koji čini granicu sa Moldavijom.
Karpati dominiraju zapadnim delovima Rumunije, sa vrhovima koji dosežu i do 2.500 metara, sa najvišim vrhom Moldoveanu (Moldoveanu) visine 2.544 metra.
Najveći gradovi su glavni grad Bukurešt (București), zatim Brašov (Braşov), Temišvar (Timişoara), Kluž-Napoka (Cluj-Napoca), Konstanca (Constanţa), Krajova (Craiova) i Jaš (Iaşi).
Fizičko-geografske odlike[uredi | uredi izvor]
Geološki sastav[uredi | uredi izvor]
Prema geografsko-geološkim kriterijumima mogu se izdvojiti dve oblasti:
Karpati na teritoriji Rumunije počinju na obali Dunavske klisure, ispunjavaju planinski Banat, skreću ka severoistoku obuhvatajući Vlašku, a potom ka severu dajući Moldaviji zapadni okvir. Ističu se Banatske gore, koje prelaze i na teritoriju severoistočne Srbije. Do Dunava se smenjuje nekoliko pojaseva prastarih, paleozojskih i mezozojskih terena. Najširi pojasevi su oni od kristalastih škriljaca koji se sve više šire i ujedinjuju penjući se uz Karpate. Završavaju se kod izvornog predela Dumbavice, koja protiče kroz Bukurešt. U najstarijem terenu postoje starija i mlađa grupa kristalastih škriljaca, a takođe i grupa eruptivnih stena u mnogobrojnim gromadama.
Pojasi od paleozojskih terena su uži. Među njima su određeni slojevi uglja i morskog krečnjaka stvoreni u karbonskoj periodi. U građi ovih terena ima i peščara permske starosti.
Mezozojski tereni počinju sa dva razdvojena pojasa: istočnim spram Donjeg Milanovca i zapadnim spram Golupca. Oba se pružaju paralelno na sever neprekidno do gornjeg toka Tamiša. Između njih leže razdrobljene povorke od istog terena. Tvorevina trijasne starosti ima malo. Jurske tvorevine su vrlo dobro razvijene i raščlanjene. Slojevi donje jure u banatskom delu Rumunije bogati su kamenim ugljem. Vrlo su jasno određeni i svi slojevi donje krede. Svi mezozojski slojevi, sem kaprotinskih krečnjaka, stvoreni su u dubokom moru i svi su oni, manje-više, ograničeni na oblast Banatskih gora.
Po moldavsko-erdeljskim Karpatima proteže se dugačak pojas karpatskog peščara, koji predstavlja flišnu tvorevinu, koja se može prema vremenu nastanka podeliti na krednu i paleogenu. Tokom paleogena stvoreni su i brojni slojevi sa numulitima. Stariji tercijer značajan je zbog bogatih rudnika soli i petroleuma.
Tokom mezozoika i tercijera bilo je vulkanske aktivnosti, te su stvorene eruptivne stene koje su probijale terene u Banatskim gorama. U vezi sa ovim stenama su metalne rude i lekovite vode. Ove magmatske stene nazvane su jednim zajedničkim imenom - Banatiti.
Dakijski basen oivičen je podgorjem Karpata, čiji su brojni slojevi stvoreni u srednjoj i mlađoj eposi tercijera. Na dnu su morski mioceni slojevi (mediteranski i sarmatski), a iznad njih plioceni, bočatni pontijski, pa slatkovodni levantijski.
Miocenski slojevi u Rumuniji sadrže veliku količinu soli, petroleuma i prilične slojeve lignita. Po širokim poljima Rumunije les čini podlogu plodnom zemljištu koje se često poredi sa ruskim černozemom.[1]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Žujović, Jovan (2022). Postanje naše domovine. Beograd: PortaLibris. str. 187—189.
| Države |  | |
|---|---|---|
| Gradovi | ||
| Pritoke | ||
| Kanali | ||
| Ostrva |
| |
| Hidroelektrane | ||
| Mostovi (u Srbiji) | ||
| Vidi još | ||