Žitište

Žitište
Centar naselja Žitište
Grb
Administrativni podaci
Država	Srbija
Autonomna pokrajina	Vojvodina
Upravni okrug	Srednjobanatski
Opština	Žitište
Stanovništvo
— 2022.	2.550
— gustina	59/km2
Geografske karakteristike
Koordinate	45° 29′ 00″ S; 20° 33′ 06″ I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina	73 m
Površina	48,5 km2
Žitište Žitište na karti Srbije
Ostali podaci
Poštanski broj	23210
Pozivni broj	023
Registarska oznaka	ZR

Žitište je gradsko naselje i sedište istoimene opštine u Srednjobanatskom okrugu. Prema popisu iz 2022. bilo je 2.550 stanovnika.

Nazivi

Stariji naziv naselja je bio Begej Sveti Đurađ. Žitište je poznato po još nekim nazivima na drugim jezicima: mađ. Bégaszentgyörgy, rum. Jitişte или Sângeorgiu de Bega, nem. Sankt Georgen an der Bega.

Geografski položaj

Žitište se nalazi u srednjem Banatu pored leve obale plovnog Begeja, severoistočno od Zrenjanina i jugozapadno od Nove Crnje i Temišvara. Kroz Žitište prolazi državni put IB reda 12, Zrenjanin — Temišvar.

Istorija

Žitište je jedno od najstarijih naselja opštine. U prošlosti je imalo više imena: Begej Svetog Đurđa, Senđurađ, Šenđurađ, Sveti Đurađ. Prvi pomen pod nazivom Begej Svetog Đurđa datira iz 1319. godine.

Nakon austro-turskih ratova naselje je potpuno opustelo, pa je na karti iz 1723. godine označeno kao nenaseljeno. Godine 1740. imalo je 18 porodica. Srbi graničari iz Pomorišja naseljavaju se 1751. godine, a 1753. godine naselje je označeno kao srpsko. Austrijski carski revizor Erler je 1774. godine konstatovao da mesto "Sent Jurat" pripada Bečkerečkom okrugu i distriktu. Stanovništvo je bilo srpsko. Jedan deo Srba se iselio u Kikindski distrikt 1774. godine, a na njihovo mesto naselili su se Rumuni iz aradske županije. Isak Kiš zakupnik Banatskog Dvora je 1781. godine kupio i Senđurađ. Rumuni nezadovoljni novim feudalcem napuštaju Senđurađ, a na njihovo mesto naseljavaju se Nemci. Potomci posednika Kiša su 1889. godine prodali ostatke nekada velikog imanja.

Kada je 1797. godine popisan pravoslavni klir u "Sentu Đurađu" su bila četiri pravoslavna sveštenika Srbina. Parosi, pop Jovan Hristiforović (rukop. 1749), pop Aleksej Sokolović (1767), pop Rafail Sokolović (1790) i kapelan pop Spiridon Hristiforović (1794).

Posle Prvog svetskog rata doseljene su dobrovoljačke porodice iz Bosne i Hercegovine, Like i Crne Gore. Posle Drugog svetskog rata na mesto Nemaca doselilo se 270 porodica iz okoline Prijedora, Sanskog Mosta i Cazina.

Selo je do 1947. godine nosilo ime Begej Sveti Đurađ, koje je te godine promenjeno u Žitište.

Demografija

U naselju Žitište živi 2585 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 38,9 godina (37,4 kod muškaraca i 40,4 kod žena). U naselju ima 1084 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,99 (popis 2002).

Ovo naselje je uglavnom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je porast u broju stanovnika.

Demografija Godina Stanovnika 1948. 3.163 1953. 3.326 1961. 3.078 1971. 2.921 1981. 3.060 1991. 3.074 3.033 2002. 3.242 3.325 2011. 2.903

Etnički sastav prema popisu iz 2011.‍
Srbi			2.511	86,49%
Romi			175	6,03%
Mađari			58	1,99%
Rumuni			24	0,82%
Goranci			12	0,44%
Hrvati			6	0,20%
Albanci			5	0,17%
Crnogorci			5	0,17%
Nemci			4	0,13%
Bugari			2	0,07%
Jugosloveni			1	0,3%
Makedonci			1	0,03%
Slovaci			1	0,03%
ostali			1	0,03%
Regionalna pripadnost			16	0,55%
neizjašnjeni			71	2,44%
nepoznato			9	0,31%
ukupno: 2.903

Stanovništvo prema polu i starosti

	m			ž
?	2			1
80+	13			27
75—79	21			55
70—74	63			91
65—69	78			105
60—64	83			100
55—59	90			89
50—54	117			143
45—49	136			130
40—44	128			105
35—39	116			114
30—34	109			112
25—29	124			89
20—24	130			127
15—19	106			112
10—14	105			91
5—9	84			100
0—4	79			67
Prosek :	37,4			40,4

Domaćinstva

Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002. Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002. Broj domaćinstava 742 825 850 870 957 1.021 1.084

Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002. Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosek Broj domaćinstava 205 246 208 278 97 36 8 3 2 1 2,99

Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu

Pol	Ukupno	Neoženjen/Neudata	Oženjen/Udata	Udovac/Udovica	Razveden/Razvedena	Nepoznato
Muški	1.316	430	800	39	47	0
Ženski	1.400	294	792	258	54	2
UKUPNO	2.716	724	1.592	297	101	2

Stanovništvo po delatnostima koje obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija
Muški	631	116	2	5	238
Ženski	468	44	0	0	164
UKUPNO	1.099	160	2	5	402
Pol	Proizvodnja i snabdevanje	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	40	34	49	20	15
Ženski	25	3	84	5	5
UKUPNO	65	37	133	25	20
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad
Muški	1	3	71	9	11
Ženski	8	3	36	45	34
UKUPNO	9	6	107	54	45
Pol	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	12	0	0	5
Ženski	11	0	0	1
UKUPNO	23	0	0	6

Galerija

• 
  Pravoslavna crkva
• 
  Zgrada opštine Žitište
• 
  Spomenik Rokiju Balboi

Vidi još

• Opština Žitište
• Banat
• Srednjobanatski okrug

Spoljašnje veze

• www.zitiste.com Arhivirano na sajtu Wayback Machine (23. april 2020)
• www.zitisteonline.com
• Mape, aerodromi i vremenska situacija lokacija (Fallingrain)
• Satelitska mapa (Wikimapia)
• Gugl satelitska mapa (Maplandia)
• Plan naselja na mapi (Mapquest)