Mezgraja (Niš)
Mezgraja | |
|---|---|
| Administrativni podaci | |
| Država | Srbija |
| Upravni okrug | Nišavski |
| Grad | Niš |
| Gradska opština | Crveni Krst |
| Stanovništvo | |
| — 2011. |  541 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 43° 23′ 21″ S; 21° 47′ 02″ I / 43.389166° S; 21.783833° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 165 m |
.svg)  Mezgraja Mezgraja na karti Srbije | |
| Ostali podaci | |
| Pozivni broj | 018 |
| Registarska oznaka | NI |
Mezgraja je naseljeno mesto u gradskoj opštini Crveni Krst na području grada Niša u Nišavskom okrugu. Nalazi se na aluvijalnoj terasi Južne Morave u supovačkom prolazu, na granici Niške i Aleksinačke kotline, na oko 12 km severozapadno od centra Niša. Prema popisu iz 2002. bilo je 575 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 607 stanovnika).
Istorija[uredi | uredi izvor]
Oskudnost preistorijskih, antičkih i srednjovekovnih nalaza upućuje na mogućnost nepostojanja sela u dalekoj prošlosti. Ovakvu mogućnost potkrepljuje činjenica meandriranja i menjanja rečnog toka Južne Morave na sektoru Mezgraja u prošlosti. O ovom selu nema podataka ni iz turskog perioda sve do 1833. godine kad se zajedno s okolnim selima pominje u rajinskim pobunama („razmiricama“). Posle neuspele niške bune 1841. godine pominje se Mezgraja kao selo koje je pomagalo hajduke.
Po oslobođenju od Turaka selo je počelo da se obnavlja i jača napuštajući postepeno naturalne i prelazeći na tržišne oblike privređivanja, s primarnom orijentacijom na ratarstvo i povrtarstvo. Napretku sela bitno je doprinela izgradnja železničke pruge Beograd - Niš 1884. godine, koja je Mezgraju, uključujući i beogradski drum, ugodno vezala s niškim tržištem. Ova okolnost je doprinela tome da selo posle Drugog svetskog rata, osim što je iselilo jedan broj radno sposobnog stanovništva (pre svega u Niš), postane imigraciono privlačno za pojedina radnička domaćinstva iz udaljenijih i siromašnijih sela. Na toj osnovi razvoj stanovništva je dobio stagnantan oblik s prilično izraženim ekonomsko-socijalnim strukturalnim promenama, što se vidi iz podatka da je u Mezgraji 1971. godine živelo 55 poljoprivrednih, 65 mešovitih i 36 nepoljoprivrednih domaćinstava.
Saobraćaj[uredi | uredi izvor]
Do naselja se može doći prigradskim linijama 28B PAS Niš - Čamurlija - Gornja Toponica - Mezgraja, linijom 29 PAS Niš - Čamurlija - Gornja Toponica - Mezgraja - Donja Toponica - Donja Trnava - Gornja Trnava, linijom 29A PAS Niš - Medoševac - Popovac - Trupale - Vrtište - Mezgraja - Donja Toponica - Donja Trnava - Gornja Trnava i linijom 39 PAS Niš - Čamurlija - Gornja Toponica - Mezgraja - Supovac - Sečanica.
Demografija[uredi | uredi izvor]
Krajem 19. veka (1895. godine) selo je imalo 39 kuća i 319 stanovnika, a godine 1930. u njemu su živela 92 domaćinstva i 597 stanovnika.
U naselju Mezgraja sada (2002. godine) živi 457 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 43,5 godina (41,2 kod muškaraca i 46,0 kod žena). U naselju ima 168 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,22.
Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||
| m | ž |
|||
| ? | 3 | 1 | ||
| 80+ | 5 | 8 | ||
| 75—79 | 9 | 14 | ||
| 70—74 | 13 | 14 | ||
| 65—69 | 13 | 16 | ||
| 60—64 | 11 | 21 | ||
| 55—59 | 18 | 16 | ||
| 50—54 | 29 | 23 | ||
| 45—49 | 33 | 17 | ||
| 40—44 | 19 | 25 | ||
| 35—39 | 20 | 23 | ||
| 30—34 | 14 | 15 | ||
| 25—29 | 15 | 16 | ||
| 20—24 | 14 | 23 | ||
| 15—19 | 29 | 21 | ||
| 10—14 | 21 | 12 | ||
| 5—9 | 22 | 7 | ||
| 0—4 | 4 | 11 | ||
| Prosek : | 39,6 | 42,7 | ||
| ||||||||||||||||||||||||
|
| Pol | Ukupno | Neoženjen/Neudata | Oženjen/Udata | Udovac/Udovica | Razveden/Razvedena | Nepoznato |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Muški | 245 | 72 | 150 | 14 | 7 | 2 |
| Ženski | 253 | 44 | 155 | 48 | 5 | 1 |
| UKUPNO | 498 | 116 | 305 | 62 | 12 | 3 |
| Pol | Ukupno | Poljoprivreda, lov i šumarstvo | Ribarstvo | Vađenje rude i kamena | Prerađivačka industrija |
|---|---|---|---|---|---|
| Muški | 117 | 4 | 0 | 0 | 35 |
| Ženski | 51 | 0 | 0 | 0 | 13 |
| UKUPNO | 168 | 4 | 0 | 0 | 48 |
| Pol | Proizvodnja i snabdevanje | Građevinarstvo | Trgovina | Hoteli i restorani | Saobraćaj, skladištenje i veze |
| Muški | 5 | 9 | 7 | 8 | 22 |
| Ženski | 0 | 0 | 10 | 4 | 3 |
| UKUPNO | 5 | 9 | 17 | 12 | 25 |
| Pol | Finansijsko posredovanje | Nekretnine | Državna uprava i odbrana | Obrazovanje | Zdravstveni i socijalni rad |
| Muški | 0 | 2 | 5 | 1 | 15 |
| Ženski | 0 | 1 | 0 | 4 | 15 |
| UKUPNO | 0 | 3 | 5 | 5 | 30 |
| Pol | Ostale uslužne aktivnosti | Privatna domaćinstva | Eksteritorijalne organizacije i tela | Nepoznato | |
| Muški | 2 | 0 | 0 | 2 | |
| Ženski | 1 | 0 | 0 | 0 | |
| UKUPNO | 3 | 0 | 0 | 2 | |
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.
- ^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.
- ^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Enciklopedija Niša: Priroda, prostor, stanovništvo; izdanje Gradina - Niš, 1995.g. pp. 96.
