Stevo Marković
| stevo marković | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 7. maj 1930. |
| Mesto rođenja | Ribnik, Kraljevina Jugoslavija |
| Datum smrti | 21. maj 2023. (93 god.) |
| Mesto smrti | Beograd, Srbija |
| Profesija | vojno lice |
| Delovanje | |
| Član KPJ od | 1948. |
| Služba | Jugoslovenska narodna armija 1952 — 1986. |
| Čin | potpukovnik |
Stevo Marković (Ribnik, 7. maj 1930 — Beograd, 21. maj 2023) bio je oficir u sastavu Jugoslovenskog kontigenta snaga UN tokom sukoba na Sinaju 1956–1958. godine. U periodu od 1970 do 1972. godine obavljao funkciju komandanta 402. Pontonirskog bataljona u Šapcu.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođen je 7. maja 1930 godine u selu Gornji Ribnik[1] u Bosanskoj Krajini kao treće od sedmoro dece u braku Ostoje i Vaje Marković. Osnovnu školu završio u rodnom selu. Drugi svetski rat dovodi do gubitka oca koji je preminuo od tifusa u partizanima 1943. godine, paljevine imanja i drugih razaranja. Nakon rata, 1945. godine majka se sa šestoro dece kolonizuje u selo Čestereg[2] u Banatu. Stevo se posle gimnazije koju je pohađao u Srpskoj Crnji, opredeljuje za vojni poziv, rod inžinjerija. Nakon završne Vojne akademije u Karlovcu službovao je u više mesta, među kojima Titogradu (današnjoj Podgorici), Mostaru, Osijeku i drugim.
Pontonirska četa u čijem je bio sastavu je predstavljala deo jugoslovenskog kontigenta mirovnih snaga tokom ratnog sukoba Izraela i arapskih zemalja na Sinaju 1956-1958. godine[3]. Tokom tih događaja, 18. juna 1957. godine se desio najveći incident u kome su učestvovale jugoslovenske snage. Kamion sa našim inženjercima naleteo je na mine. Poginuo je vojnik Ranko Milić iz Borče (ulica u tom naselju nosi njegovo ime), 14 vojnika je ranjeno.[4] Stevo je bio kontuzovan eksplozijom, nakon čega je kilometrima hodao kroz pustinju do susednog kontigenta indonežanskog bataljona koji je pritekao u pomoć ranjenima.
Najveći deo aktivne vojne službe je proveo u Šapcu. U ovoj vojnoj jedinici je obavljao različite funkcije. Od 1966. –1970. godine je bio zamenik komandanta, da bi u periodu jun 1970. – septembar 1972. komandovao 402. pontonirskim bataljonom.[5] Pored redovnih vojnih zadataka, jedinica kojom je rukovodila je uzela učešća u izgradnji velikog broja lokalnih puteva i mostova u Srbiji i Bosni, učestvovala u formiranju odbrambenih nasipa i evakuaciji od poplava ljudi i divljači u Jadru i Bačkoj, pomagala stanovništvu u berbi kukuruza i drugim aktivnostima. Sedamdestih godina 20. veka, sa starijim vodnikom Borom Petrovićem i grupom vojnika je izradio specijalnu pontonirsku skelu sa koje su teški kamioni kipovali betonske elemente i drugi materijal radi pregrađivanja Dunava i gradnje hidroelektrane Đerdap I. Tada je napravljen i Pontonski most kojim se tokom leta prelazi sa Zemunskog keja na Veliko ratno ostrvo i plažu Lido.
U kasarni na Savi, gde je bio stacionar pontonirski bataljon, izgrađen je mini saobraćajni poligon sa maketama ulica, stambenih objekta i semafora (zvali su ga vojnički Diznilend) gde je obavljana obuka vozača vojnih vozila, vežbe miniranja i druge aktivnosti. Stevo je pokretač lista Pontonirac koji su uređivali, pored vojnog personala i vojnici na odsluženju vojnog roka.[5]
Nakon službovanja u Šapcu, 1972. godine je prekomandovan u Beograd gde obavlja različite odgovorne funkcije. Najviše se zadržao u Komandi grada Beograda, da bi poslednje godine vojne karijere proveo u Školi civilne zaštite u Zemunu kao predavač za odbranu od poplava i drugih elementarnih nepogoda. Odlikovan je većim brojem vojnih odlikovanja. Penzionisan je 1986. godine.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ https://www.opstinaribnik.org/
- ^ http://cestereg.rs/
- ^ Suez-Sinai, 1956: The International, Strategic and Military Aspect; https://www.jstor.org/stable/41805098
- ^ Dimitrijević 2019, str. 64
- ^ a b Stojanović 2008, str. 235
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Bojan Dimitrijević (2019). UNEF: THE YUGOSLAV CONTINGENT The Yugoslav contingent in the Sinai peninsula 1956-1967. Warwick, England: Helion & Company Limited.
- Stevan Stojanović (2008). Monografija 402. pontonirskog bataljona 1952-2007. Šabac: Master print.
