Ahtum

Ahtumovo vojvodstvo u 11. veku

Ahtum (u nekim izvorima beležen i kao Ohtum, Achtum ili Ajtony - Ajtonj) je bio banatski vojvoda, odnosno vladar Banata u jedanaestom veku, i bio je potomak bugarskog vojvode Glada, koji je vladao Banatom u devetom veku. Ahtum je bio poslednji lokalni vladar koji se suprotstavio uspostavljanju neposredne vlasti Ugarske.

Istorija

O Ahtumu znamo da je bio pravoslavni hrišćanin i saveznik Vizantije, i imao je vojsku sastavljenu od Kumana, Bugara i Vlaha. Ahtum je kršten u Vidinu kao pravoslavni hrišćanin, ali je i posle pokrštavanja imao sedam žena. Vladao je teritorijom između reka Moriš, Tisa i Dunav i južnih Karpata, na prostoru koji će kasnije dobiti ime Banat.

Ahtum je poražen od strane Ugarskog kraljevstva u vreme vladavine njenog prvog hrišćanskog vladara, kralja Stefana I. Datum njegovog poraza nije tačno utvrđen, pri čemu neki istoričari smatraju da se to desilo 1028, a drugi 1002. Prema istorijskoj hronici poznatoj kao Gesta Hungarorum, Ahtuma je ubio vojskovođa kralja Stefana, Čanad, sin Bobuke. Posle njegove smrti, Banat je uključen u sastav Mađarskog kraljevstva.

Izvori

Glavni istorijski izvori koji govore o Ahtumu su Legenda o Svetom Gerhardu i istorijska hronika Gesta Hungarorum, koju je napisao budimski sveštenik Peter, u vreme mađarskog kralja Bele III, na kraju 12. veka.

Literatura

• Milan Tutorov, Banatska rapsodija - istorika Zrenjanina i Banata, Novi Sad, 2001.
• Peter Rokai, Zoltan Đere, Tibor Pal, Aleksandar Kasaš, Istorija Mađara, Beograd, 2002.
• Prof. dr Radmilo Petrović, Vojvodina - petnaest milenijuma kulturne istorije, Beograd, 2003.
• Jovan Pejin, Velikomađarski kapric, Zrenjanin, 2007.
• Dušan Belča, Mala istorija Vršca, Vršac, 1997.
• Ljubica Budać, Begej Sveti Đurađ - Žitište, Žitište, 2000.
• The Times History of Europe, Times Books, London, 2002.

Vidi još

• Banat
• Istorija Vojvodine
• Istorija Srbije

Spoljašnje veze

• Gesta Hungarorum
• Mapa