Kovinska županija
| Kovinska županija Comitatus de Kewe | |
|---|---|
| 11. vek—16. vek | |
 Položaj županije u 14. veku | |
| Regija | Srednja Evropa |
| Zemlja | Kraljevina Ugarska |
| Događaji | |
| Status | Bivša županija |
| Istorija | |
• Uspostavljeno | 11. vek |
• Ukinuto | 16. vek |
Kovinska županija (lat. Comitatus de Kewe) je bila županija, odnosno upravna jedinica srednjovekovne Kraljevine Ugarske. Postojala je u periodu od 11. do 16. veka. Obuhvatala je prostor današnjeg jugozapadnog Banata, između Dunava i donjih tokova Tamiša i Tise. Značajnija mesta u županiji bila su Kovin (lat. Kewe), Pančevo (lat. Panczal) i Bečkerek (lat. Bechkereke). Od severozapadnog dela Kovinske županije kasnije je formirana posebna Torontalska županija. Stanovništvo županije su činili Srbi i Mađari. Sredinom 16. veka, ovo područje potpada pod vlast Osmanskog carstva, a na području dotadašnje Kovinske županije uspostavlja se Pančevačka nahija, koja je pripadala Temišvarskom sandžaku u sastavu Temišvarski pašaluk. Danas je prostor nekadašnje Kovinske županije uglavnom u sastavu Srbije, izuzev manjeg područja koje je u sastavu Rumunije.[1][2][3]
Srbi u Kovinskoj županiji[uredi | uredi izvor]
Prisustvo srpskog stanovništva na području Kovinske županije dobija na značaju već krajem 14. veka, kada započinje talas sve intenzivnijih migracija, uslovljenih osmanskim prodorima u južne srpske oblasti. Doseljavanje postaje masovno tokom 15. veka, tako da je u prvoj polovini 16. veka taj prostor već uveliko bio pretežno srpski, usled čega su osmanske vlasti, čak i pre osovajanja, čitavo područje te i susednih županija označavale kao Srpski vilajet (tur. Sırf Vilâyeti).[4][5][6]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Ivić 1929.
- ^ Engel 1996.
- ^ Rokai 2002.
- ^ Lemaić 2017, str. 7-27.
- ^ Krstić 2022, str. 49-60.
- ^ Krstić 2022, str. 95-111.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Engel, Pál (1996). A temesvári és moldovai szandzsák törökkori települései (1554-1579). Szeged: Csongrád Megyei Levéltár.
- Ivić, Aleksa (1929). Istorija Srba u Vojvodini od najstarijih vremena do osnivanja potisko-pomoriške granice (1703). Novi Sad: Matica srpska.
- Krešić, Ognjen (2012). „Petrovićev sandžak” (PDF). Istorijski časopis. 61: 129—143.
- Krstić, Aleksandar R. (2006). „Iz istorije srednjovekovnih naselja jugozapadnog Banata (15. vek - prva polovina 16. veka)”. Zbornik Matice srpske za istoriju. 73: 27—55.
- Krstić, Aleksandar R. (2010). „Banat u srednjem veku”. Banat kroz vekove: Slojevi kultura Banata: Zbornik radova. Beograd: Vukova zadužbina. str. 65—90.
- Krstić, Aleksandar R. (2022). „Srbi u Banatu tokom 15. i 16. veka: Istoriografski rezultati i mogućnosti za buduća istraživanja” (PDF). Attendite: Glasnik Istorijskog arhiva u Kikindi. 18: 49—60.
- Krstić, Aleksandar R. (2022). „The Emergence of “Sırf Vilâyeti”: Serbian Migrations to the Territory of Banat by the Mid-16th Century and Their Results” (PDF). Migrations in the Slavic Cultural Space. From the Middle Ages to the Present Day. Łódź: Łódź University Press. str. 95—111.
- Lemajić, Nenad (2013). „Srpsko stanovništvo Banata i Pomorišja u XV i XVI veku” (PDF). Srednjovekovna naselja na tlu Vojvodine: Istorijski događaji i procesi. Sremska Mitrovica: Istorijski arhiv Srem. str. 7—27.
- Popović, Dušan J. (1955). Srbi u Banatu do kraja osamnaestog veka: Istorija naselja i stanovništva. Beograd: Naučna knjiga.
- Popović, Dušan J. (1957). Srbi u Vojvodini. knj. 1: Od najstarijih vremena do Karlovačkog mira 1699. Novi Sad: Matica srpska.
- Rokai, Peter (2002). „Istorija Mađara od najstarijih vremena do Mohačke bitke 1526. godine”. Istorija Mađara. Beograd: Clio. str. 7—183.